شیرینیپزی، یه هنره با تمام کرشمههای یک هنر اصیل. باید در دهان گذاشت و آرامآرام زیر دندان برد، تا جادوی طعم و مزهاش فاش بشه.
شاید براتون جالب باشه که بدونید ریشه نخستین شیرینیها به ایران باستان برمیگرده. ایرانیهای باستان «جو» رو نیمکوب کرده و با میوه و شیر مخلوط میکردن و به صورت حریره میخوردن؛ یا آردش میکردن و نان و شیرینی میپختن. در کتب تاریخی اومده زمانی که شاهان هخامنشی میخواستن از کاخ تابستانی (شوش) به تخت جمشید یا برعکس برن، خدمه کاخ به قنادها دستور میدادن که پیش از ورود شاه به کاخ، نان و شیرینی رو حاضر کنن. بنابراین، غذای اصلی مردم در دوران هخامنشی علاوه بر گوشت و نان و سایر غذاهای معمول، شامل انواع شیرینی کلوچه هم بوده.
در ایران معاصر، تاریخچه شیرینیپزی قدمتی طولانی داره. عمر بعضی از شیرینیهای سنتی تا زمان قاجار میرسه. برخی از انواع مختلف شیرینیهای قدمتدار در ایران عبارتند از:
لوز و قرابیه تبریز که شهرت جهانی دارن. باقلواها، شیرینی نارگیلی و شیرینی گردویی پفکی قزوین، سوهان قم، رشته خشکار و نان پنجره ای گیلان، گز اصفهان، کلمپه کرمان، کاک و نان برنجی کرمانشاه، قرابیه تبریز، باسلوق، لطیفه، شیرینی زنجبیلی و شیرینی پادرازی خراسان. یزدیها هم که استاد پخت قطاب، کیک یزدی، باقلوا، پشمک، حاجی بادام و… هستند.
در شیراز هم یوخه، ترحلوا، شیرینی فسایی و مسقطی شیرازی مشهوره.
تاریخچه شیرینیپزی در اروپا قدمتی کمتر از آسیا داره. مشهورترین قنادها و شیرینیپزهای دنیا فرانسویها هستن.
ذائقه تنوعطلب ایرانیها باعث شده در کنار شیرینیهای خوشعطر و طعم میهنی، شیرینیهای خارجی هم طرفداران زیادی داشته باشه. تارتهای توتفرنگی، میوهای، شکلاتی و انواع کیکهای خارجی، رقبای این روزهای شیرینیهای ایرانیه که طعم جادویی دارن؛ اما اون اصالت و رایحه بومی و ملی که در شیرینیهای ایرانی وجود داره، در هیچ کدوم از شیرینیهای برونمرزی پیدا نمیشه.
امروزه رایجترین شیرینی عید، شیرینیهای خشکه. شیرینیهایی كه در تركیبشون خامه به كار نرفته باشه؛ شیرینی نخودچی، ساقه عروس، پفكی گردویی یا نارگیلی، باقلوا، مسقطی، راحتالحلقوم و سوهان، در گروه شیرینیهای خشكی هستن كه ماندگاری طولانی و فسادپذیری کمی دارن و پای ثابت شیرینیهای نوروز به حساب میان.
لینک مرتبط با این مطلب:
+ شیرینیهای خانگی مهمانییار - ویژه عید نوروز